ATOPISCHE DERMATITIS BIJ DE HOND

Atopie is de aanleg (o.a. op erfelijke basis) om allergische aandoeningen te krijgen. Bij de hond uit zich dit meestal in jeuk en huidaandoeningen, atopische dermatitis genaamd.

Aangetaste delen van de huid zijn vaak snuit, rond oren, oren oksels buik en liezen, onder staart, poten en ondervoeten.
Bij atopische dermatitis bepalen de omgevingsfactoren of de aanleg voor deze aandoening zich ontwikkelt. Al op jonge leeftijd hebben deze prikkels invloed. Symptomen ontstaan vaak tussen 1-3 jarige leeftijd. Deze honden hebben een huid met een verminderde barrièrefunctie en is de huid overgevoelig voor prikkels. Huidklachten getriggerd door prikkels van allergenen uit omgeving of voeding. Factoren die dit kunnen verergeren zijn b.v. huismijt, boom- en graspollen, schimmels, huidschilfers andere dieren, ook voedselallergenen. Stress, angst, verveling, droge en warme lucht, vochtige vacht zijn van invloed. Maar ook bacteriën en gisten die normaal op de huid leven kunnen bij deze dieren bijdragen tot jeuk. In de huid worden door deze factoren stoffen aangemaakt die ontsteking veroorzaken, huid wordt rood en jeukerig, door krabben raakt de huid verder geïrriteerd en beschadigd en krijgen gisten en bacteriën meer kans om de huid binnen te dringen en het proces te verergeren.

De gestoorde huidbarrière is waarschijnlijk een van de grootste oorzaken van het probleem. De huidcellen liggen niet netjes tegen elkaar “geplakt”, maar liggen losser, waardoor schadelijke organismen minder goed buiten gehouden kunnen worden. Het blijkt dat samenstelling van de vetten in de kitlaag tussen de cellen afwijkend is.

Bij atopische honden zijn de klachten vaak wisselend. ‘s Nachts vaak erger dan overdag, maar ook wisselend met het weer, zwemmen, aantal omgevingsallergenen ( seizoen, andere omgeving).

Doordat de afweer van huid en de huidbarrière gestoord is kunnen bacteriën, gisten en hun giftige stoffen gemakkelijk microbiële huidontsteking veroorzaken. Om te zien of dit het geval is moet er microscopisch onderzoek gedaan worden van een huidafkrabsel voor behandeling. Om atopie vast te stellen, moeten eerst andere oorzaken van jeuk uitgesloten worden, zoals jeuk door vlooien of andere huidparasieten met een afdoende middel. Voedsel allergie kan worden uitgesloten met het strikt voeren gedurende 8 weken van een eliminatiedieet of een gehydroliseerd voer. Als daarop geen verbetering optreed kan er een allergietest gedaan worden. Dit kan via een speciaal bloedonderzoek en/of door een huidtest met verschillende allergenen. Als dan bekend is waar de hond allergisch voor is kan men proberen de allergenen uit de omgeving van de hond te verwijden. Vaak een lastige of onmogelijke klus. Desensibilisatie, het minder gevoelig maken door kleine hoeveelheden van de allergenen regelmatig (volgens een schema) te injecteren. Behandelen met medicijnen die de jeuk en allergische reactie verminderen. Lange tijd waren dat corticosteroïden, maar de laatste jaren zijn er verschillende andere producten met minder bijwerkingen op de lange duur bijgekomen. In vloeibare vorm, tabletten of als injectie 1 keer per maand. Verder is het van belang de huid in goede conditie te houden door een goede vlooien behandeling van alle honden en katten in huis, toedienen van omega 3 en 6 vetzuren via het eten, bepaalde shampoo of pipetten voor op de huid. Shampoos met antibacteriële en/of anti-gist werking, gebruik van bepaalde oorreinigers bij dieren waarbij de kans op oorontsteking groot is.

Medicatie zal levenslang gegeven moeten worden omdat atopie niet te genezen is, maar als er een goede behandeling is gevonden kan het verminderd worden. Wel kan het weer opflikkeren, waardoor de medicatie weer tijdelijk omhoog moet. Helaas kunnen ook weer nieuwe gevoeligheden ontstaan. Maar met goed beleid kunnen de meesten honden een goed leven leiden.

Gondje van Zinnicq Bergmann, dierenarts AniCura Baarn